“Pocz\u0105tek ery nowych odkry\u0107”, “prze\u0142om w fizyce” – takimi s\u0142owami okre\u015blaj\u0105 naukowcy wtorkowy start cyklu zderze\u0144 proton\u00f3w przy energii 7 TeV i zacieraj\u0105 r\u0119ce. Tym samym LHC rozpocz\u0105\u0142 zbieranie milion\u00f3w megabajt\u00f3w danych, w kt\u00f3rych naukowcy b\u0119d\u0105 szuka\u0107 odkry\u0107.<\/p>\n

\nLHC to Wielki Zderzacz Hadron\u00f3w w o\u015brodku badawczym CERN pod Genew\u0105. Zderze\u0144 cz\u0105stek z tak\u0105 energi\u0105, jak\u0105 osi\u0105gni\u0119to w LHC, nie wykona\u0142o jeszcze \u017cadne laboratorium na \u015bwiecie. <\/p>\n

\nElektronowolt to jednostka energii, pr\u0119dko\u015bci i masy u\u017cywana w fizyce cz\u0105stek elementarnych. Dla por\u00f3wnania, 1 GeV (Gigaelektronowolt) – mniejszy 1 tysi\u0105c razy od 1 TeV – to mniej wi\u0119cej energia pojedynczego protonu w stanie spoczynku. Akceleratory dzia\u0142aj\u0105ce w innych o\u015brodkach badawczych na \u015bwiecie nie mog\u0105 na razie osi\u0105ga\u0107 takich energii zderze\u0144, do jakich dosz\u0142o we wtorek w LHC. <\/p>\n

Najpot\u0119\u017cniejszy z nich – Tevatron, dzia\u0142aj\u0105cy w ameryka\u0144skim o\u015brodku Fermilab – mo\u017ce rozp\u0119dzi\u0107 wi\u0105zk\u0119 cz\u0105stek do energii ok. 1 TeV, czyli zderzenia odbywaj\u0105 si\u0119 przy energii ok. 2 TeV. W LHC jedna wi\u0105zka osi\u0105ga energi\u0119 3,5 TeV czyli zderzenia odbywaj\u0105 si\u0119 z enegi\u0105 7 TeV. <\/p>\n

\nBadacze zacieraj\u0105 r\u0119ce. “To wspania\u0142e by\u0107 w tym dniu fizykiem cz\u0105stek elementarnych. Mn\u00f3stwo ludzi czeka\u0142o bardzo d\u0142ugo na ten moment i w\u0142a\u015bnie ich cierpliwo\u015b\u0107 i po\u015bwi\u0119cenie zaczyna przynosi\u0107 owoce” – powiedzia\u0142 we wtorek dyrektor generalny Europejskiej Organizacji Bada\u0144 J\u0105drowych CERN podczas transmitowanej na \u017cywo w internecie publicznej prezentacji pierwszych zderze\u0144 przy najwy\u017cszej energii, jak\u0105 kiedykolwiek uda\u0142o si\u0119 osi\u0105gn\u0105\u0107 w jakimkolwiek laboratorium fizycznym. <\/p>\n

\nLarge Hadron Collider (ang. Wielki Zderzacz Hadron\u00f3w) to ko\u0142owy akcelerator cz\u0105stek, znajduj\u0105cy si\u0119 w o\u015brodku badawczym CERN pod Genew\u0105. Umieszczony jest w specjalnym kolistym tunelu, 100 metr\u00f3w pod ziemi\u0105. Tunel ma \u015brednic\u0119 ok. 9 km. S\u0105 w nim przyspieszane dwie przeciwbie\u017cne wi\u0105zki cz\u0105stek (najcz\u0119\u015bciej proton\u00f3w), kt\u00f3re nast\u0119pnie zderzaj\u0105 si\u0119 ze sob\u0105. W LHC naukowcy pr\u00f3buj\u0105 doprowadzi\u0107 sztucznie do takiego skupienia materii, kt\u00f3re umo\u017cliwi powstanie cz\u0105stek ci\u0119\u017cszych ni\u017c te, kt\u00f3re na co dzie\u0144 mo\u017cna obserwowa\u0107. <\/p><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

“Pocz\u0105tek ery nowych odkry\u0107”, “prze\u0142om w fizyce” – takimi s\u0142owami okre\u015blaj\u0105 naukowcy wtorkowy start cyklu zderze\u0144 proton\u00f3w przy energii 7 TeV i zacieraj\u0105 r\u0119ce. <\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_mi_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[34],"tags":[],"class_list":["post-4652","post","type-post","status-publish","format-standard","category-wydarzenie"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4652","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/3"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=4652"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4652\/revisions"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=4652"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=4652"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=4652"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}