Coraz cz\u0119\u015bciej mo\u017cna zaobserwowa\u0107 przenikanie si\u0119 technologii szybkiego prototypowania ze \u015bwiatem medycznym. Technologie te ? wykorzystywane na pocz\u0105tku g\u0142\u00f3wnie przy tworzeniu aparatury medycznej ? pojawiaj\u0105 si\u0119 tak\u017ce w salach operacyjnych jako pomoce do tworzenia zindywidualizowanych implant\u00f3w medycznych. Na \u015bwiecie tworzenie modeli pogl\u0105dowych na podstawie skan\u00f3w CTI jest dosy\u0107 powszechne, w Polsce zaczyna dopiero raczkowa\u0107, jednak ? dzi\u0119ki osobom zainteresowanym podnoszeniem jako\u015bci \u015bwiadczonych us\u0142ug ? zaczynamy dogania\u0107 standardy zachodnie.<\/p>\n

Modele stanowi\u0105ce podstaw\u0119 do tworzenia implant\u00f3w buduje si\u0119 na urz\u0105dzeniach typu drukarki 3D na podstawie skan\u00f3w z tomografii komputerowej. Tomografia komputerowa jest technik\u0105 obrazowania medycznego wykorzystuj\u0105c\u0105 promieniowanie X. Najnowsze generacje aparat\u00f3w, tzw. Wielorz\u0119dowa Tomografia Komputerowa, pozwalaj\u0105 bardzo dok\u0142adnie zobrazowa\u0107 narz\u0105dy cia\u0142a za pomoc\u0105 bardzo cienkich warstw o grubo\u015bci poni\u017cej jednego milimetra. Nast\u0119pnie obrazy z tomografii komputerowej mo\u017cna przekszta\u0142ci\u0107 w wirtualny, tr\u00f3jwymiarowy model, a potem wykona\u0107 fizyczny model za pomoc\u0105 technologii szybkiego prototypowania. Modele takie odzwierciedlaj\u0105 anatomi\u0119 cz\u0142owieka i pozwalaj\u0105 precyzyjnie dopasowa\u0107 materia\u0142 rekonstrukcyjny, tworz\u0105c tzw. zindywidualizowany implant.<\/p>\n

\nDzi\u0119ki wsp\u00f3\u0142pracy m.in. z dr Marcinem Elgalal z Zak\u0142adu Radiologii i Diagnostyki Obrazowej Uniwersytetu Medycznego w \u0141odzi mo\u017cliwe sta\u0142o si\u0119 wykorzystanie technologii PolyJet w przygotowaniu implantu dla pacjenta po urazie twarzoczaszki, w wyniku kt\u00f3rej dosz\u0142o do z\u0142amania \u015bciany dolnej oczodo\u0142u prawego. Podczas tego typu urazu dochodzi do przemieszczenia fragment\u00f3w kostnych oraz tkanek mi\u0119kkich do \u015bwiat\u0142a zatoki szcz\u0119kowej, kt\u00f3ra le\u017cy bezpo\u015brednio poni\u017cej oczodo\u0142u. Tworzy si\u0119 w\u00f3wczas przepuklina, w kt\u00f3rej cz\u0119sto zostaje uwi\u0119ziony mi\u0119sie\u0144 prosty dolny, jeden z zewn\u0105trzga\u0142kowych mi\u0119\u015bni oka, odpowiedzialny za jego prawid\u0142ow\u0105 ruchomo\u015b\u0107 w kierunku pionowym (zdj\u0119cie 1). Dochodzi do zaburzenia funkcjonowania tego mi\u0119\u015bnia, co powoduje u pacjenta podw\u00f3jne widzenie. Wyklucza to pacjenta z normalnego \u017cycia ? nie mo\u017cna kierowa\u0107 samochodem, trudno\u015b\u0107 sprawia odszukanie kraw\u0119\u017cnika w czasie chodzenia, nie mo\u017cna czyta\u0107. Z tego powodu cz\u0119sto konieczny jest zabieg chirurgiczny, \u017ceby odprowadzi\u0107 przepuklin\u0119 i uwolni\u0107 mi\u0119sie\u0144. Nale\u017cy r\u00f3wnie\u017c wykona\u0107 rekonstrukcj\u0119 \u015bcian kostnych oczodo\u0142u. Tradycyjna metoda odtworzenia takich ubytk\u00f3w kostnych polega na wykonaniu ci\u0119cia przezsk\u00f3rnego lub przezspoj\u00f3wkowego i uzyskania dost\u0119pu do uszkodzonej \u015bciany oczodo\u0142u. Nast\u0119pnie, usuwane s\u0105 wolne fragmenty kostne, odprowadzone przepukliny i uzupe\u0142niony ubytek tkanki kostnej odpowiednim materia\u0142em np. siatk\u0105 tytanow\u0105, czy przeszczepem kostnym. <\/p>\n

\n\u015aciana dolna oczodo\u0142u ma z\u0142o\u017cony, tr\u00f3jwymiarowy kszta\u0142t. Pole operacyjne, w kt\u00f3rym musi pracowa\u0107 chirurg jest bardzo ograniczone, co niestety powoduje, \u017ce precyzyjne uformowanie i dopasowanie materia\u0142u jest znacznie utrudnione. Z tych powod\u00f3w korzystniejsze jest przesuni\u0119cie procesu formowania oraz dopasowania materia\u0142u do rozmiar\u00f3w i kszta\u0142t\u00f3w ubytku na etap przedoperacyjny. Do tego s\u0142u\u017c\u0105 modele anatomiczne oczodo\u0142\u00f3w, kt\u00f3re s\u0105 projektowane na podstawie tomografii komputerowej i wykonywane technik\u0105 Rapid Prototyping.<\/p>\n

\nPoniewa\u017c pacjent mia\u0142 k\u0142opoty ze znalezieniem pomocy, trafi\u0142 do Uniwersytetu Medycznego trzy miesi\u0105ce po wypadku W celu oceny uszkodze\u0144 oczodo\u0142u przeanalizowano tomografi\u0119 komputerow\u0105 wykonan\u0105 kilka tygodni wcze\u015bniej. Stwierdzono znaczne przemieszczenie dolnej \u015bciany prawego oczodo\u0142u w kierunku \u015bwiat\u0142a zatoki szcz\u0119kowej. W tym czasie od\u0142amy kostne uleg\u0142y zrostowi w nieprawid\u0142owym po\u0142o\u017ceniu. Ostre kraw\u0119dzie ko\u015bci w miejscu z\u0142ama\u0144 uleg\u0142y wyobleniu i zla\u0142y si\u0119 w jedn\u0105 grub\u0105 warstw\u0119, tworz\u0105c nowe dno oczodo\u0142u. W ten spos\u00f3b stracono typowe punkty orientacyjne pomagaj\u0105ce chirurgowi w przeprowadzeniu prawid\u0142owej odbudowy \u015bciany oczodo\u0142u. W ten spos\u00f3b uszkodzony oczod\u00f3\u0142 znacznie zwi\u0119kszy\u0142 swoj\u0105 obj\u0119to\u015b\u0107. Konsekwencja tego stanu jest przemieszczenie ga\u0142ki ocznej, po\u0142\u0105czenie mi\u0119\u015bni ga\u0142koruchowych z bliznami i zaburzenie ich czynno\u015bci prowadz\u0105ce do utrwalonego podw\u00f3jnego widzenia. Konieczne by\u0142o wykonanie chirurgicznej rekonstrukcji dolnej \u015bciany oczodo\u0142u. Zdecydowano o wykonaniu modelu anatomicznego celem stworzenia zindywidualizowanego implantu. Na podstawie wielorz\u0119dowej tomografii komputerowej zobrazowano ko\u015bci twarzoczaszki [grubo\u015b\u0107 warstwy obrazowej: 0,6mm]. Poniewa\u017c uraz dotyczy\u0142 prawej strony wykorzystano drugi, nieuszkodzony oczod\u00f3\u0142 do utworzenia wirtualnego modelu [szablonu, wzorca]. Nast\u0119pnie wykonano ?lustrzane odbicie? modelu lewego oczodo\u0142u, dzi\u0119ki czemu uzyskano wirtualny model prawego oczodo\u0142u. <\/p>\n

\nNa podstawie skanu CTI wykonano model anatomiczny oczodo\u0142u. Do wykonania modelu wybrano technologi\u0119 PolyJet firmy Objet Geometries, ze wzgl\u0119du na jej du\u017c\u0105 dok\u0142adno\u015b\u0107 oraz wyrazisto\u015b\u0107 detali. Model zosta\u0142 wykonany na systemie Eden350V z bia\u0142ej \u017cywicy akrylowej VeroWhite. Dzi\u0119ki grubo\u015bci nanoszonej warstwy na poziomie 0,016mm technologia spe\u0142ni\u0142a wymogi niezb\u0119dne do odwzorowania wszelkich detali anatomicznych. <\/p>\n

\nPrzed zabiegiem chirurgicznym dopasowano siatk\u0119 tytanow\u0105 do zakresu planowanej rekonstrukcji dolnej \u015bciany oczodo\u0142u wycinaj\u0105c j\u0105 z prefabrykowanego elementu. Nast\u0119pnie korzystaj\u0105c z modelu dogi\u0119to j\u0105 manualnie do prawid\u0142owego kszta\u0142tu zdrowej \u015bciany oczodo\u0142u. Wywini\u0119to kilka oczek siatki na dolny brzeg oczodo\u0142u, aby umo\u017cliwi\u0107 \u015br\u00f3doperacyjne jej ustabilizowanie. Indywidualnie wymodelowan\u0105 siatk\u0119 i model przekazano do wysterylizowania (zdj\u0119cia 2 i 3).<\/p>\n

\nZabieg chirurgiczny przeprowadzono w znieczuleniu og\u00f3lnym z\u0142o\u017conym z intubacj\u0105 przez usta. Doj\u015bcie operacyjne wykonano tak, aby nie by\u0142o widocznych blizn na sk\u00f3rze twarzy. Po wykonaniu naci\u0119cia potwierdzono przemieszczenie prawie ca\u0142ej \u015bciany dolnej i cz\u0119\u015bci przy\u015brodkowej od\u015brodkowo w stosunku do oczodo\u0142u. Uniesiono tkanki oczodo\u0142u i wprowadzono uprzednio dogi\u0119t\u0105 siatk\u0119 tytanow\u0105. Umocowano j\u0105 dwiema \u015brubami samogwintuj\u0105cymi do dolnego brzegu oczodo\u0142u. Ran\u0119 spoj\u00f3wki zeszyto szwami resorbuj\u0105cymi si\u0119. Potwierdzono testem biernym ruchomo\u015bci prawid\u0142ow\u0105 ruchomo\u015b\u0107 ga\u0142ki ocznej. Przebieg znieczulenia by\u0142 niepowik\u0142any, a operacja zako\u0144czy\u0142a si\u0119 sukcesem (zdj\u0119cie 4). <\/p>\n

\nDzi\u0119ki wykorzystaniu technologii szybkiego prototypowania przy tworzeniu implantu medycznego, znacznie skr\u00f3cono czas przygotowania zindywidualizowanego implantu dla konkretnego pacjenta. Implant jest w\u00f3wczas dok\u0142adnie dopasowany do kszta\u0142tu \u015bciany kostnej i pozosta\u0142ych cz\u0119\u015bci oczodo\u0142u. Jak zaznaczaj\u0105 prowadz\u0105cy operacj\u0119 ?Dzi\u0119ki tej metodzie mo\u017cliwe jest tak\u017ce uzyskanie lepszego efektu estetycznego i funkcjonalnego, a co za tym idzie ? szybszego powrotu do zdrowia?. Mo\u017cna mie\u0107 nadziej\u0119, \u017ce coraz wi\u0119cej lekarzy p\u00f3jdzie w \u015blady os\u00f3b z Uniwersytetu Medycznego w \u0141odzi, WSZ w Elbl\u0105gu oraz z Politechniki \u0141\u00f3dzkiej i technologie szybkiego prototypowania zagoszcz\u0105 na sta\u0142e w salach operacyjnych przyspieszaj\u0105c procesy implantologii oraz podnosz\u0105c jako\u015b\u0107 \u015bwiadczonych us\u0142ug.<\/p>\n

\nW artykule wykorzystano opisy oraz zdj\u0119cia przekazane przez Pan\u00f3w: <\/p>\n

Lek. med. Marcin Elgalal, prof. dr hab. n. med. Ludomir Stefa\u0144czyk (Zak\u0142ad Radiologii i Diagnostyki Obrazowej Uniwersytetu Medycznego w \u0141odzi),\u00a0 dr hab. n. med. Marcin Kozakiewicz (Oddzia\u0142 Kliniczny Chirurgii Szcz\u0119kowo-Twarzowej Uniwersytet Medyczny w \u0141odzi), lek. stom. Leszek Wieczerzak, lek. stom. Bogdan Chomik (4Pododdzia\u0142 Chirurgii Szcz\u0119kowo-Twarzowej, Oddzia\u0142 Otolaryngologii WSZ w Elbl\u0105gu), prof. dr hab. n. med. Bogdan Walkowiak (Zak\u0142ad Biofizyki, Instytut In\u017cynierii Materia\u0142owej Politechniki \u0141\u00f3dzkiej)<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Coraz cz\u0119\u015bciej mo\u017cna zaobserwowa\u0107 przenikanie si\u0119 technologii szybkiego prototypowania ze \u015bwiatem medycznym. Technologie te ? wykorzystywane na pocz\u0105tku g\u0142\u00f3wnie przy tworzeniu aparatury medycznej ? pojawiaj\u0105 si\u0119 tak\u017ce w salach operacyjnych jako pomoce do tworzenia zindywidualizowanych implant\u00f3w medycznych. Na \u015bwiecie tworzenie modeli pogl\u0105dowych na podstawie skan\u00f3w CTI jest dosy\u0107 powszechne, w Polsce zaczyna dopiero raczkowa\u0107, jednak ? dzi\u0119ki osobom zainteresowanym podnoszeniem jako\u015bci \u015bwiadczonych us\u0142ug ? zaczynamy dogania\u0107 standardy zachodnie.<\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_mi_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[37],"tags":[],"class_list":["post-4557","post","type-post","status-publish","format-standard","category-cad-cam-cae"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4557","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/3"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=4557"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4557\/revisions"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=4557"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=4557"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.designnews.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=4557"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}