Linia produktowa Autodesk® Inventor® 2010 przynosi znaczące udoskonalenia z zakresu obsługi oraz wydajności, które są odpowiedzią na potrzeby bardzo szerokiej grupy użytkowników. Jest wiele powodów, dla których można przypuszczać, iż najnowsza rodzina produktów postrzegana będzie jako jedna z przełomowych w historii rozwoju Inventora. Jedno spojrzenie na nowy interfejs daje już przedsmak włożonego w tę wersję nakładu pracy a to dopiero początek długiej listy udoskonaleń. Główne zmiany koncentrują się wokół zagadnień związanych z projektowaniem części z tworzyw sztucznych, konstrukcji blachowych a także obsługi dużych zespołów, jednak zmiany znajdziemy niemal we wszystkich dostępnych w programie modułach
Cyfrowe prototypowanie dla produktów konsumenckich
Projektowanie elementów z tworzyw sztucznych wymaga nieco innych metod i narzędzi niż typowe części i układy mechaniczne. Dla wydajnej pracy projektantowi potrzebna jest możliwość bezpośredniego wczytywania zewnętrznych powierzchni z produktów do stylizacji, automatyzacja tworzenia powtarzalnych komponentów ale również ułatwienia na poziomie struktury zespołu. Inventor 2010 został przygotowany tak, aby spełnić tego typu wymagania. Umożliwia on zastosowanie tzw. projektowania zstępującego (top-down design) i tym samym oferuje nowe podejście przy tworzeniu zespołów. Projektowanie zstępujące oznacza rozpoczęcie projektu w środowisku części, wymodelowanie kształtu produktu, podział części na bryły i swobodne operowanie na nich (przesuwanie, łączenie, wstawianie brył pochodnych, operacje Boole’a) a następnie konwersję do układu zespół/części dopiero, gdy model bryłowy spełnia oczekiwania. Takie podejście ułatwia pracę uwalniając od konieczności wstępnego tworzenia wielu plików, wiązań między częściami, zapewnia idealne spasowanie składników i daje projektantom większą swobodę. Proces ten jest idealnie przygotowany do współpracy z linią produktową Autodesk Alias – Inventor otwiera teraz bezpośrednio pliki .wire (otwórz, wstaw, przeciągnij&upuść), opcjonalnie można utworzyć skojarzenie i na bieżąco aktualizować dane, kiedy zmienia się źródłowy projekt w Alias, przy czym użytkownik ma kontrolę nad powiązaniami poszczególnych powierzchni. Zespoły stylistów i inżynierów mogą teraz pracować nad tym samym zestawem danych, bez konieczności tworzenia modelu od nowa w Inventorze. Projektowanie skomplikowanych elementów plastikowych ułatwiają też dedykowane narzędzia do modelowania gotowych komponentów typowych dla wyrobów z tworzyw sztucznych, jak zaokrąglenia oparte na stylu, zaczepy, kratki wentylacyjne, kominki i półki.
Program Autodesk Inventor 2010 otwiera pliki .wire z produktów Alias pozwalając na zachowanie skojarzenia z danymi źródłowymi.
Autodesk Inventor służy nie tylko do projektowania części z tworzyw ale pozwala również przygotować się do procesu produkcyjnego wypraski i formy wtryskowej i to bezpośrednio w oparciu o modele 3D części. W skład licencji Autodesk Inventor Professional 2010 wchodzi w pełni zintegrowany produkt Inventor Tooling, służący do projektowania, analiz i optymalizacji form wtryskowych. Prowadzi on użytkownika przez przygotowanie części, matrycy i stempla, zaprojektowanie kanałów doprowadzających, punktów wtrysku i kanałów chłodzenia. Oferuje unikalną, niezwykle bogatą bazę gotowych, stosowanych dziś materiałów wraz z ich specyfikacją. Pełne skojarzenie z cyfrowym modelem Inventora zapewnia automatyczne uaktualnianie formy kiedy zmienia się model wypraski. Zawarte w Inventorze narzędzia symulacyjne i analityczne Moldflow® pozwalają dobrać prędkość wtrysku, ilość i położenie wlewów, obliczyć skurcz i zbadać różne parametry procesu, także mające wpływ na oszczędność energii i tym samym ochronę środowiska.
Dzięki projektowaniu wielobryłowemu w środowisku modelowania części można zaprojektować kształt całego wyrobu i na tej podstawie wygenerować komponenty zespołu.
Wielokrotne używanie standardowych baz form wraz z oprzyrządowaniem i współdzielenie ich w organizacji znacznie przyspiesza proces projektowy. Inventor Tooling posiada bibliotekę baz form wtryskowych i części standardowych dla form. Katalogi baz obejmują szeroki zakres katalogów takich producentów, jak DME, Futaba, HASCO, LKM, Pedrotti, Polimold, Rabourdin i Strack. Bazy form wtryskowych, pochodzące z biblioteki, można dostosowywać w razie potrzeb do indywidualnych potrzeb. Biblioteka komponentów dla form (suwaki, wypychacze, tuleje wtryskowe, pierścienie centrujące) obejmuje przykładowo producentów DME, HASCO, LKM, Meusburger, Misumi, National, Progressive, Punch i Sideco. Całe zestawy sprawdzonych komponentów można zapisać w postaci szablonów dla szybszego wykorzystania w następnych projektach.
Bloki szkicowe połączone w funkcjonalne układy kinematyczne pozwalają zanalizować zagadnienie inżynierskie na przejrzystym schemacie aby przejść do 3D dopiero w odpowiednim momencie.
Inventor zapewnia zaplecze dla przygotowania odpowiedniej dokumentacji płaskiej form oraz automatycznych zestawień materiałowych. Każda zmiana w modelu 3D jest odzwierciedlana w utworzonych na jego podstawie dokumentach.
Projektowanie układów i bloki szkicowe
Wiele skomplikowanych układów mechanicznych znacznie łatwiej opracować na uproszczonym schemacie funkcjonalnym, ukierunkowanym na dane zagadnienie inżynierskie, a dopiero potem ubrać szkice w formę brył i rozmieścić składniki mechanizmu w przestrzeni. Nowa funkcjonalność Bloków szkicowych pozwala utworzyć model kinematyczny przyszłego urządzenia w oparciu o schematyczne reprezentacje geometryczne ciał sztywnych i komponentów ruchomych, powiązane prawidłowymi wiązaniami dla ograniczenia odpowiednich dla funkcjonowania układu stopni swobody. Układ szkicowy wraz z wiązaniami szkiców można łatwo przekształcić w części i zespoły Inventor, gdzie szkice stają się bazą dla wykonania modeli 3D, a wiązania między wystąpieniami bloków są zamieniane na wiązania zespołu. Zostaje przy tym zachowane połączenie z pierwotnymi blokami i układem szkiców, dzięki czemu wciąż można kontrolować i modyfikować projekt poprzez sterowanie źródłową koncepcją a model 3D uaktualni się automatycznie.
Zintegrowana analiza MES części i zespołów
Autodesk Inventor 2010 oferuje nowe, zintegrowane z interfejsem, łatwe w obsłudze środowisko symulacji i analizy metodą elementów skończonych zarówno dla części jak również zespołów. Analiza MES obejmuje analizę modalną, studia parametryczne i optymalizację projektu w oparciu o uzyskane wyniki obliczeń. W parametrycznej tabeli w środowisku symulacji statycznej można zdefiniować krytyczne warunki i określić zakres badania wybranych parametrów. Możliwość studiowania scenariuszy typu „co by było gdyby” pozwala wybrać najlepszy wariant projektu i przejąć uzyskane wartości jako konkretne wymiary geometrii modelu zespołu. Wyniki obliczeń prezentowane są w przyjazny i przejrzysty sposób bezpośrednio na modelu, można też wyeksportować je w postaci raportów w formacie html.
Nowe środowisko MES umożliwia wykonanie obliczeń wytrzymałościowych dla części i zespołów
Współpraca i wymiana danych
Sporo nowości dotyczy usprawnienia interdyscyplinarnej współpracy z osobami z branży mechanicznej ale i również innych branż, zainteresowanych pozyskiwaniem i dostarczaniem danych CAD. Funkcja Powłoka (Shrinkwrap) dla zespołów służy do konwersji zespołów na pojedyncze części (bryłę bądź grupę powierzchni), będące lekką zewnętrzną powłoką urządzenia czy wyrobu. Tak przygotowane mogą zostać użyte w projektach CAD architektonicznych, konstrukcyjnych czy inżynierskich innego typu, przy zachowaniu idealnych wymiarów zewnętrznych. Chroniona jest dzięki temu wartość intelektualna związana ze szczegółami technicznymi modeli. Innym zastosowaniem może być przygotowanie lekkiej wersji zespołu dla Zastąpień (Substitute) w Autodesk Inventor.
Szereg zmian dotyczy obsługiwanych formatów danych. Dla współpracy z programami Autodesk Revit MEP i AutoCAD MEP opracowano specjalny format eksportu Autodesk Design Package .adsk, przenoszący geometrię modelu, parametry i złącza. Dostępny bogaty zestaw translatorów dla innych produktów CAD został w wersji 2010 poszerzony o obsługę CATIA V5. Można importować pliki CATIA V5, pliki wersji R6 do R18, unikając w ten sposób korzystania ze STEP czy IGES. Eksport modelu jest możliwy do CATIA V5, wersje od R10 do R18. Istniejący eksport JT używający powierzchni siatkowych został uzupełniony o obsługę precyzyjnego formatu JT (B-rep). Obsługiwane są wersje JT 8.2, 9.0 oraz 9.
Obsługa programu
Przy pierwszym uruchomieniu programu uwagę zwraca nowoczesny interfejs, który obejmuje menu wstążkowe, dynamicznie dopasowujące swoją zawartość do bieżącego zadania, menu aplikacji w postaci ikony produktu Inventor w lewym górnym rogu okna, które zastąpiło poprzednie menu Plik, pasek narzędziowy Szybki dostęp nad menu wstążkowym, pozwalający przechowywać często używane polecenia, a także nowe zakładki dokumentów u dołu okna roboczego, dzięki którym przełączanie między dokumentami wymaga tylko jednego kliknięcia myszą.
Biblioteki elementów znormalizowanych
Użytkownicy, którzy nie mają potrzeby współdzielić bibliotek Content Center zyskują teraz alternatywny wariant instalacji bibliotek, nie wymagający instalowania na komputerze Microsoft® SQL ani IIS. Biblioteki zostają umieszczone w lokalnym folderze Desktop Content. Możliwe jest przy tym w razie potrzeby wyeksportowanie/zaimportowanie wybranych bibliotek między serwerem ADMS a Desktop Content, np. na wypadek stosowania w firmie obu tych rozwiązań jednocześnie.
Wspomnę także, że w zakresie dostosowywania bibliotek elementów znormalizowanych pojawiło się środowisko, służące do dodawania informacji o materiałach do rodzin, ważnym udoskonaleniem jest również możliwość dwukierunkowej wymiany danych tabeli rodzin do/z Microsoft® Excel dla łatwiejszej edycji zawartości tabel.
Zarządzanie zespołami
Narzędzie Powłoka ułatwia utworzenie z zespołu lekkiej części, której można użyć do Zastąpień albo do współpracy z innymi branżami.
Wspomniane nowe narzędzie Powłoka uzupełnia możliwości „odchudzania” dużych zespołów. Nowa wersja przynosi także szereg innych udoskonaleń w zakresie obsługi zespołów, wprowadzonych w oparciu o oczekiwania użytkowników, spośród których wymienię własnoręcznie definiowane foldery w przeglądarce projektu, pozwalające porządkować strukturę projektu według indywidualnych konwencji, łatwe restrukturyzowanie projektu poprzez swobodne przenoszenie części, szyków i całych podzespołów w górę i w dół drzewa hierarchii (program stara się zachować istniejące wiązania o ile to możliwe i odtworzyć je w nowej strukturze), układy współrzędnych użytkownika możliwe do zdefiniowania w częściach, zespołach i rysunkach, pozwalające m. in. na pozycjonowanie czy wprowadzaniu wiązań względem wybranych UCS, a także udoskonaloną obsługę splajnów i opcję Autozapis.
Projektowanie konstrukcji blachowych
W środowisku do rozwinięć elementów blachowych znalazło się dużo nowych funkcji, znacznie poszerzających potencjalny zakres zastosowań modułu. Dla wymodelowania blach profilowanych rolkowo pojawia się funkcja, tworząca kołnierz poprzez obrót otwartego profilu szkicu względem wskazanej osi, przy określeniu kąta obrotu i odsunięcia. Nowe narzędzie Rozwiń pozwala selektywnie rozprostować (rozgiąć lub rozwinąć) wybrane segmenty blachy modelu zagiętego i pracować na tak utworzonej hybrydzie, bez przechodzenia do pełnego rozwinięcia blachy. Adekwatne narzędzie Zwiń przywraca tak rozgięty kołnierz do postaci zawiniętej.
Profilowanie rolkowe służy do wykonywania kołnierzy przejściowych między dwoma równoległymi profilami o różnych kształtach.
Komenda Kołnierz wyciągnięty umożliwia utworzenie elementu blachy formowanej matrycowo lub prasą krawędziową (opcja), będącej przejściem np. z profilu prostokątnego do okrągłego. Oba profile bazowe muszą być równoległe, mogą być otwarte, zamknięte lub mieszane. Tego typu formy są bardzo często stosowane jako elementy złączne kanałów instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, zsypów itp. Funkcja Rozcięcie oferuje łatwy sposób na przygotowanie kołnierza wyciągniętego do rozwinięcia – aby rozciąć kołnierz należy wskazać punkt na krawędzi albo dwa punkty na powierzchni. Rozcięcie może powstać także poprzez usunięcie całej powierzchni, np. powierzchni gięcia między sąsiednimi powierzchniami płaskimi. W środowisku rozwinięć znajdziemy funkcję definiowania kosmetycznych linii środkowych na bazie linii szkicu utworzonego w rozwinięciu blachy, wynikających z procesu produkcji, np. konieczności wykonania zakładki usztywniającej. Linie kosmetyczne będą widoczne w dokumentacji płaskiej i będzie je można odpowiednio opisać, jak również uwzględnić w tabelach gięcia. W zakresie dokumentacji płaskiej części z blach pojawiła się także możliwość indywidualnego oznaczenia kolejności gięć, wynikającej z procesu produkcyjnego a nie z kolejności wprowadzania gięć w środowisku modelowania. Istnieje szereg metod na przenumerowanie gięć, uwzględnione zostają przy tym również kosmetyczne linie środkowe.
Konstrukcje spawane
Dla spoin czołowych znajdziemy nową opcję kierunku wypełnienia o nazwie Wypełnienie promieniowe, przydatną w warunkach nie wymagających kierunku liniowego, umożliwiającą dodatkowo uniknięcie podziału powierzchni. Opcja Łańcuch powierzchni ułatwia wybór grup powierzchni jednym kliknięciem. Spoiny pachwinowe oferują teraz możliwość wprowadzenia spoiny w szczelinę mniejszą niż określony w oknie dialogowym rozmiar spoiny. Opcja Początek-długość ułatwia określenie pozycji początkowej i długości spoiny, pomocna jest przy tym strzałka kierunku.
Menadżer Rysunku
W grupie ogólnych narzędzi do sporządzania dokumentacji płaskiej znajdziemy szereg udogodnień wprowadzonych na życzenie użytkowników programu Autodesk Inventor.
Dla widoków przekrojów, zdefiniowanych linią wielosegmentową, pojawiła się opcja Dopasowanych widoków przekroju. Jej wybór powoduje, że dla każdego segmentu linii przekroju generowany jest fragment przekroju dopasowany do kąta obrotu tego segmentu.
Dla opisów otworów, fazowania, gięcia, przebić, tabel otworów, tabel gięcia oraz tabel przebić można włączyć wyświetlanie podwójnych jednostek. Kontrola wyświetlania jednostek jest możliwa z poziomu stylu wymiarowania w zakładce Jednostki alternatywne.
Narzędzie Uporządkuj wymiary w panelu opisów pozwala uporządkować grupę wybranych wymiarów – liniowych, kątowych, współrzędnościowych, izometrycznych – w jednym lub w wielu widokach. Warto wspomnieć również o możliwości porządkowania symboli w zasobach rysunkowych w folderach definiowanych przez użytkownika.
Dynamiczne licencjonowanie
Spośród zmian dotyczących instalacji i licencjonowania produktu szczególnie istotna jest wymieniona wcześniej opcja instalacji bibliotek znormalizowanych w folderze Desktop Content bez potrzeby instalowania SQL/IIS jak również dynamiczne zarządzanie licencjami sieciowymi w przypadku używania różnych pakietów Autodesk Inventor. W poprzednich wersjach produktu przełączenie się przykładowo z Autodesk Inventor Suite do Autodesk Inventor Professional wymagało zamknięcia programu i ponownego uruchomienia z innego skrótu (z odpowiednim przełącznikiem). Teraz Inventor zawsze uruchamia się jako licencja Inventor Suite, dopiero sięgnięcie po moduły z innych pakietów powoduje skonsumowanie odpowiednio „wyższej” licencji produktu. Dodam, iż menadżer licencji Autodesk Inventor 2010 używa FLEXnet w miejsce FLEXlm.
IA MSD Anna Nowak
Man and Machine Software