Wytwarzane z biomasy geowłókniny do umacniania poboczy, włókna chłonące pot, środki higieny osobistej – to przykładowe materiały, które powstaną w ramach projektu “Zastosowanie biomasy do wytwarzania polimerowych materiałów przyjaznych środowisku”. Na przeprowadzenie badań międzyuczelniany zespół polskich naukowców otrzymał ponad 31 mln złotych ze środków Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, przyznanych w ramach konkursu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
W badaniach biorą udział: Politechnika Łódzka – lider projektu, Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych, Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie i Główny Instytut Górnictwa.
Jak wyjaśnił w rozmowie z PAP koordynator projektu prof. Andrzej Okruszek z Politechniki Łódzkiej, podstawowym surowcem na którym będą pracowali naukowcy jest biomasa roślinna. Naukowcy będą więc korzystali z surowców takich jak m.in. ziemniaki, buraki cukrowe, ziarna zbóż i kukurydzy, bawełna, oleje rzepakowe, a także z produktów odpadowych czyli np. wysłodków buraczanych, słomy lnianej czy odpadów bawełny.
Prof. Okruszek powiedział, że jednym ze sposobów przerobienia biomasy na użyteczne produkty jest otrzymanie tzw. nanowłókien celulozowych.
“Biomasa wysokocelulozowa ulega obróbce metodami enzymatycznymi i fizyko-chemicznymi” – tłumaczył naukowiec. “Naszym głównym narzędziem jest preparat multienzymowy otrzymywany z pleśni +Aspergillus niger+, w czym wyspecjalizował się zespół prof. Tadeusza Antczaka z Politechniki Łódzkiej. W wyniku obróbki wybranej biomasy otrzymujemy nanowłókna celulozowe. Od zwykłych włókien celulozowych różnią się one specjalnymi właściwościami – są znacznie cieńsze osiągając w przekroju rozmiary nano- czy mikrometrów” – dodał.
Wyjaśnił, że celem naukowców nie są jednak włókna same w sobie, ale przetworzenie ich na innowacyjne materiały kompozytowe (materiały złożone z dwóch lub więcej komponentów o różnych właściwościach – PAP). “Nasze kompozyty włókniste to takie materiały, które z jednej strony będą zwierały np. nanowłókna celulozowe, a z drugiej polimery np. biodegradowalne poliestry, polikwas mlekowy (PLA) oraz szereg innych substancji modyfikujących” – dodał.
Z otrzymanych materiałów włóknistych w dalszej części prac będą powstawały włókna odzieżowe, włókna chłonące pot, środki higieny osobistej, chusteczki higieniczne czy pieluchy. “Będą powstawały również włókniny specjalnego przeznaczenia – np. włókniny filtracyjne oraz geowłókniny, czyli maty włókninowe, które służą do umacniania poboczy lub worki przeciwpowodziowe” – opisał prof. Okruszek. Zapowiedział, że naukowcy będą również wytwarzali agrowłókniny, które posłużą np. do wytwarzania mat ochraniającymi niektóre uprawy rolne.
“Komponenty naszych włóknin są biodegradowalne w związku z tym, częścią składową naszego projektu jest także badanie procesów starzenia i kontrolowanej degradacji takich produktów, warunków ich recyklingu oraz ewentualnie użycie produktów degradacji do celów agrotechnicznych” – tłumaczył specjalista.
Naukowcy rozpoczęli prace badawcze na początku stycznia 2010 r., a zakończą je z końcem listopada 2013 roku. Prof. Okruszek zaznaczył, że naukowcom udało się już nawiązać kontakty z zakładami dysponującymi biomasą, którą będzie można wykorzystać w badaniach naukowych.
